Er is al veel geschreven over de basisvaardigheden, zo ook over lezen.
Hieronder onze top selectie van dit moment.
Media
Overzicht van adviezen, voorstellen en onderzoeken voor de aanpak van laaggeletterdheid.
Stichting Lezen en Schrijven (2004)
Toespraak van H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden
Bekijk hier de toespraak
Convenant tussen werkgevers, werknemers en overheid (2007) Structurele aanpak laaggeletterdheid in de samenleving en het bedrijfsleven
Bekijk hier het convenant
Rapport van commissie Bakker (2008)
Het advies ‘Naar een toekomst die werkt’
Bekijk hier het rapport
Stichting Lezen en Schrijven (2010)
Toespraak staatssecretaris Frank Heemskerk van Economische Zaken
Bekijk hier de toespraak
Algemene Rekenkamer (2016)
Rapport en conclusies Aanpak laaggeletterdheid
Bekijk hier de conclusies
Bekijk hier het rapport
Sociaal Economische Raad (2017)
40 jaar laaggeletterdheid bestrijding (2018)
Laaggeletterdheid groeit
Stichting Lezen en Schrijven/ Sociaal Economische Raad (2021)
Een leven lang ontwikkelen en corona crisis
Bekijk het pamflet hier
Stage en Scriptie
Bij OOG.VOOR.LEZEN wordt veel onderzoek gedaan. Soms is dat om een nieuw product vorm te geven, maar soms is het ook de bedoeling om een bijdrage te leveren aan de wetenschap. De volgende onderzoeksprojecten zijn in de afgelopen jaren uitgevoerd door master studenten psychologie.
De invloed van stress op lezen (onderzoekstage)
Master-student Pascal Fruneaux vroeg zich af welke invloed angst en stress hebben op het lezen. Om dit te onderzoeken, selecteerde hij op basis van een vragenlijst mensen die snel angstig zijn en mensen die dat juist niet snel zijn. Hij wekte een lastige dubbeltaak stress op voor sommige proefpersonen. De resultaten lieten zien dat er zeker een invloed is en dat vooral angstige(re) personen door de stress veroorzaakt door de dubbeltaak en de stress die daarbij hoorde (een grote filmcamera, een melding dat de uitslag iets zegt over iemands academische prestaties) duidelijk minder goed (trager, minder accuraat) gingen lezen als zij in de ‘stress’ conditie terecht waren gekomen. Al met al heeft dit nuttige informatie opgeleverd over de situatie waarin gescreend wordt: deze moet zo rustig mogelijk zijn en zo veel mogelijk hetzelfde voor iedereen.
Technisch lezen in groep 8 klassen (afstudeeronderzoek)
Master studente Sandra den Boer onderzocht in hoeverre de ‘klassieke’ testen voor technisch lezen overeenkomen met waardes en maten die je zoal kunt gebruiken door met een eye-tracker te meten. Van te voren had zij op basis van de literatuur een aantal maten uitgekozen om mee te werken: de fixatieduur, de leestijd voor het een keer lezen van verhalen, de aantallen fixaties en regressies. Er werd vergeleken met de EMT (Een-Minuut-Test) en de DMT (Drie-minuten-test), beide toetsen die standaard worden gebruikt in het basisonderwijs om leestechniek te meten. Ook werd een variant van de reading-span-taak uitgevoerd om het werkgeheugen tijdens hardop voorlezen te onderzoeken. Zo gingen we gewapend met onze eye-tracker langs bij drie scholen en kwamen de jonge lezers voor een testbatterij van ongeveer 1 uur één voor één aan de beurt. De resultaten bevestigden gedeeltelijk de hypothesen. Soms werd er duidelijke samenhang bloot gelegd tussen de twee soorten resultaten, maar sommige hypotheses werden ook niet bevestigd. Bijvoorbeeld dat de hoeveelheid tekst die je terugleest (regressies) een indicatie is voor een minder goede leestechniek. Al met al werd het verslag met een goede discussie afgesloten over de verschillen tussen methodes en mogelijkheden voor de toekomst.
Mogelijkheid om leesvaardigheid te meten (stage en afstudeeronderzoek)
De allereerste stage en afstudeer thesis bij OOG.VOOR.LEZEN werd gedaan door Arthur Dwarkasing. In de tijd voordat wij een echte screening hadden ontwikkeld werd er breed gekeken naar waarin de mogelijkheden lagen voor het gebruiken van een eye-tracker om op een nieuwe manier te kijken naar lezen. In de eerste tijd kwamen er veel mensen langs voor een heleboel taken, zoals het zoeken van woorden in een tekst, het lezen van enkele zinnen en het maken van oogbewegingen in de tegenovergestelde richting van een doel (anti-saccade-taak). Mensen uit alle lagen van de bevolking werkten mee. Er werden vragenlijsten ingevuld over allerlei relevante zaken als het om lezen gaat en er werkten ook mensen met dyslexie mee. Ook begonnen we rond die tijd te werken in de programmeertaal Python om uiteindelijk zelf software te maken voor het automatisch en objectief scoren en analyseren van de gegevens van zulke taken.
Op basis van deze gegevens werkten we onze eerste screening uit. Arthur deed onderzoek naar de mogelijkheid om classificaties te maken van hoe goed iemand leest op basis van de gegevens van vragenlijsten en de leestaken en vond dat dit goed bleek te lukken. Tot en met 2012 was Arthur bij OOG.VOOR.LEZEN werkzaam als analist en programmeur.
